अजैविक कोटिंग्स भनेको अजैविक पदार्थहरू मुख्य घटकको रूपमा भएका कोटिंगहरू हुन्, जुन सामान्यतया खनिजहरू, धातु अक्साइडहरू र अन्य अजैविक यौगिकहरू मिलेर बनेको हुन्छ। जैविक कोटिंग्सको तुलनामा, अजैविक कोटिंग्समा राम्रो मौसम प्रतिरोध, उच्च तापक्रम प्रतिरोध र रासायनिक प्रतिरोध हुन्छ, र निर्माण, उद्योग र कलामा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ।
१. अजैविक कोटिंग्सको संरचना
अजैविक कोटिंग्सका मुख्य घटकहरू समावेश छन्:
खनिज रंगद्रव्यहरू: जस्तै टाइटेनियम डाइअक्साइड, आइरन अक्साइड, आदिले रंग र लुकाउने शक्ति प्रदान गर्दछ।
अजैविक चिपकने पदार्थ: जस्तै सिमेन्ट, जिप्सम, सिलिकेट, आदि, जसले बन्धन र फिक्सिङको भूमिका खेल्छ।
फिलर: जस्तै ट्याल्कम पाउडर, क्वार्ट्ज बालुवा, आदि, कोटिंगको भौतिक गुण र निर्माण कार्यसम्पादन सुधार गर्न।
योजकहरू: जस्तै संरक्षक, लेभलिङ एजेन्ट, आदि, कोटिंगको कार्यसम्पादन बढाउन।
२. अजैविक कोटिंग्सका विशेषताहरू
वातावरणीय संरक्षण: अजैविक कोटिंग्समा जैविक विलायकहरू हुँदैनन् र अत्यन्तै कम वाष्पशील जैविक यौगिकहरू (VOCs) हुन्छन्, जसले वातावरणीय सुरक्षा आवश्यकताहरू पूरा गर्दछ।
मौसम प्रतिरोध: अजैविक कोटिंग्समा पराबैंगनी किरण, वर्षा, हावा र बालुवा जस्ता प्राकृतिक वातावरणीय कारकहरूको राम्रो प्रतिरोध हुन्छ, र बाहिरी प्रयोगको लागि उपयुक्त हुन्छ।
उच्च तापक्रम प्रतिरोध: अजैविक कोटिंगहरूले उच्च तापक्रम सहन सक्छन् र उच्च तापक्रम वातावरणमा कोटिंग आवश्यकताहरूको लागि उपयुक्त छन्।
आगो प्रतिरोधकता: अजैविक कोटिंग्समा सामान्यतया राम्रो आगो प्रतिरोधकता हुन्छ र यसले आगोको जोखिमलाई प्रभावकारी रूपमा कम गर्न सक्छ।
जीवाणुरोधी: केही अजैविक कोटिंगहरूमा प्राकृतिक जीवाणुरोधी गुणहरू हुन्छन् र अस्पताल र खाद्य प्रशोधन जस्ता उच्च स्वच्छता आवश्यकताहरू भएका ठाउँहरूमा प्रयोगको लागि उपयुक्त हुन्छन्।
३. अजैविक कोटिंग्सको प्रयोग
निम्न क्षेत्रहरूमा अजैविक कोटिंग्स व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ:
वास्तुकला कोटिंग्स: सुरक्षा र सजावटी प्रभाव प्रदान गर्न बाहिरी भित्ता, भित्री भित्ता, भुइँ, आदिको लागि प्रयोग गरिन्छ।
औद्योगिक कोटिंग्स: क्षरण र पहिरन सुरक्षा प्रदान गर्न मेकानिकल उपकरण, पाइपलाइन, भण्डारण ट्याङ्की, आदिमा प्रयोग गरिन्छ।
कलात्मक रंग: कलात्मक सिर्जना र सजावटको लागि प्रयोग गरिन्छ, जसले समृद्ध रंग र बनावट प्रदान गर्दछ।
विशेष कोटिंग्स: जस्तै आगो निरोधक कोटिंग्स, जीवाणुरोधी कोटिंग्स, आदि, विशिष्ट उद्योगहरूको आवश्यकताहरू पूरा गर्न।
४. भविष्यको विकास प्रवृत्ति
वातावरणीय जागरूकतामा वृद्धि र प्रविधिको प्रगतिसँगै, अजैविक कोटिंग्सको बजार माग बिस्तारै बढ्दै गएको छ। भविष्यमा, अजैविक कोटिंग्स उच्च प्रदर्शन, थप वातावरणीय संरक्षण र थप सुन्दर उपस्थितिको दिशामा विकास हुनेछ। नयाँ अजैविक कोटिंग्स विकास गर्नु र तिनीहरूको प्रयोगको दायरा र कार्यसम्पादन सुधार गर्नु उद्योगको लागि महत्त्वपूर्ण कार्य हुनेछ।
पोस्ट समय: मार्च-१३-२०२५